Miskraam

Wat is een miskraam?

De eerste periode van de zwangerschap is een spannende tijd. Het vruchtje is in ontwikkeling en nestelt zich in de baarmoederwand. Helaas gaat dit niet altijd goed. Dan is er sprake van een miskraam. Een miskraam (= spontane abortus) is het verlies van een niet-levensvatbare vrucht in de eerste periode van de zwangerschap. Het vruchtje kan om verschillende redenen afsterven en worden uitgestoten. Indien er sprake is van een niet-levensvatbaar vruchtje wat nog niet spontaan is uitgestoten, noemen we dit een ‘missed abortion’.  Bij één op de tien vrouwen eindigt de zwangerschap in een miskraam.

Symptomen

Het eerste wat je kunt merken is het verdwijnen van de kenmerken die je laten weten dat je zwanger bent. Misselijkheid neemt af en je borsten doen minder pijn. Je kunt het gevoel hebben dat er iets mis is. Sommige miskramen verlopen bijna symptoomloos of gaan gepaard met weinig (bruin) bloedverlies of lichte buikpijn. Soms treedt echter meer bloedverlies op en flinke menstruatie-achtige krampen. De intensiteit van de pijn hangt vaak samen met de duur van de zwangerschap. Een echo kan uitsluiten of de zwangerschap wel of niet intact is, want bloedverlies en/of buikpijn hoeft niet altijd te betekenen dat de zwangerschap in een miskraam zal eindigen.

Oorzaken

In 95% van alle gevallen gaat het bij een miskraam om een aanlegstoornis van het vruchtje. Er is vaak sprake van een chromosoomafwijking die bij of zelfs voor de bevruchting is ontstaan. De natuur zoekt een ‘oplossing’ en de zwangerschap eindigt in een miskraam. Het gaat hierbij meestal niet om een erfelijke factor, dus er is geen verhoogd risico voor een volgende zwangerschap. Als je meerdere keren een miskraam hebt gehad kun je onderzocht worden of er een oorzaak te vinden is. In 5% van de gevallen gaat het om een niet goed verlopen innesteling, een infectie, een afwijkende baarmoedervorm, een vleesboom of een onbekende oorzaak. Je kunt een miskraam niet zelf veroorzaken door bijv. lichamelijke inspanning, vrijen, fietsen of vallen. Het kan echter wel de aanleiding zijn dat een reeds bestaande miskraam op gang komt.

Wat als de miskraam is vastgesteld?

Er is geen behandeling mogelijk bij een miskraam,  er is wel een keus tussen drie manieren waarop de miskraam kan plaatsvinden:

• Afwachten tot de miskraam spontaan op gang komt
• Het gebruik van medicijnen die de spontane miskraam in gang zetten
• Curettage: een ingreep waarbij het zwangerschapsweefsel via de vagina en de baarmoedermond wordt verwijderd

Je kunt zelf bepalen waar je je het beste bij voelt. Voor medicijnen of een curettage verwijzen we je naar de gynaecoloog. Ook is altijd een tussen-oplossing mogelijk, zoals een tijdje afwachten en als het te lang duurt alsnog een curettage.

Het verloop van een spontane miskraam

Het verloop van een miskraam kan per vrouw sterk verschillen. Meestal is er aanvankelijk weinig bloedverlies dat enige dagen tot wel 2 weken kan duren. Als de miskraam ‘doorzet’  krijg je geleidelijk aan een krampende pijn in de baarmoeder en neemt het bloedverlies toe, zoals bij een hevige menstruatie. Ook kun je stolsels (klonten bloed) verliezen, soms wel ter grootte van een vuist. In de loop van enkele uren komt de vruchtzak los uit de baarmoeder en komt via de vagina naar buiten. Als de baarmoeder leeg is, wordt de pijn veel minder,  het bloedverlies vermindert en blijft nog een aantal dagen aanhouden zoals in de laatste dagen van een menstruatie.

Wanneer moet je ons bellen?

• Als je veel grote stolsels blijft verliezen of als je binnen een uur meer dan 2 grote maandverbanden nodig hebt om het bloedverlies op te vangen. Kortdurend mag dit wel het geval zijn, voornamelijk op het moment dat het vruchtje wordt uitgedreven.
• Indien er sprake is van duizeligheid, flauwvallen of sterretjes zien.
• Als je tijdens of na de miskraam of curettage koorts krijgt. Een temperatuur van 38 C of hoger kan wijzen op een infectie.
• Als er na een spontane miskraam of een curettage langdurig en hevig bloedverlies of buikpijn blijft bestaan, kan dit wijzen op een incomplete miskraam. Behandeling d.m.v. (opnieuw) een curettage kan dan nodig zijn.
• Als je onzeker bent, vragen hebt of wilt napraten.

Praktijk voor verloskunde ‘De Lekbrug’,  dienstdoende verloskundige: 088-4300400 (24u per dag)

 Lichamelijk herstel

Het lichamelijk herstel na een spontane miskraam of curettage is meestal vlot. Gedurende 1à2 weken kan er nog wat bloedverlies zijn, eerst helderrood, later bruin. Tijdens dit bloedverlies is het raadzaam te wachten met vrijen, tampons te gebruiken, in bad te gaan en te gaan zwemmen. De volgende menstruatie kun je na ongeveer 4-6 weken verwachten, maar kan ook eerder of later plaatsvinden. Het is na een miskraam niet moeilijker om zwanger te worden en er is medisch gezien geen noodzaak om te wachten met een nieuwe zwangerschap.

Emotioneel herstel

Sommige mensen kunnen een doorgemaakte miskraam vrij goed naast zich neerleggen, anderen hebben daar meer tijd voor nodig. Een miskraam kan een zeer ingrijpende gebeurtenis zijn waarna er sprake kan zijn van een rouwproces. De verwerking van een miskraam doet ieder op zijn eigen manier. Hoe lang dit proces duurt is dan ook voor iedereen verschillend. Het is belangrijk om het een plekje te geven en er samen over te praten. Omdat het verlies voor de omgeving vaak onzichtbaar is kan het soms prettig zijn om met anderen te praten die hetzelfde hebben meegemaakt. Schroom niet om je verdriet te delen met anderen, er is altijd wel iemand die je steun kan geven.

De volgende zwangerschap

Na verloop van tijd (voor iedereen verschillend) ontstaat er veelal toch weer het verlangen naar een volgende zwangerschap. In de meeste gevallen verloopt een volgende zwangerschap zonder problemen. Omdat de eerste maanden dan wel extra spannend zijn mag je al vroeg in de zwangerschap contact met ons opnemen. We maken dan eventueel vervroegd een echo (vanaf 8 weken).

Hulporganisaties

Miskraambegeleiding Mirjam van Kreij

Online

Een miskraam. Wat nu?

Boeken

M. Cuisinier, H. Janssen: “Met lege handen” Van Holkema en Warendorf, 3e druk 2000. ISBN 9026966997

M. van Buren, W. Braam: “Als je zwangerschap misloopt”. De Kern, Baarn, 6e druk 1999. ISBN 9032506749

Spitz, M. Keirse en A. Vandermeulen: “Tussen iets en niets, omgaan met het verlies van een prille zwangerschap” Lannoo Tielt, 1998 ISBN 9020934449